فلومتر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری نرخ جریان سیال (مایع یا گاز) در یک سیستم استفاده می‌شود. فلومترها در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، آب و فاضلاب، شیمیایی، دارویی، و غذایی کاربرد دارند و می‌توانند به‌صورت مکانیکی، الکتریکی، یا دیجیتال عمل کنند.

 پیشنهاد ویژه: لیتر شمار گازوئیل

معرفی انواع فلومترها

انواع فلومترها بر اساس روش اندازه‌گیری دسته های مختلفی تقسیم می‌شوند:

فلومترهای حجمی:

حجم سیال عبوری را به طور مستقیم اندازه‌گیری می‌کنند.

فلومترهای جابجایی مثبت:

این فلومترها با ایجاد حجم‌های مشخص و ثابت از سیال کار می‌کنند. هر بار که یک حجم مشخص از سیال جابجا می‌شود، یک پالس تولید شده و با شمارش این پالس‌ها، حجم کل سیال عبوری محاسبه می‌شود.

فلومترهای پیستونی:

دارای یک پیستون متحرک هستند که با حرکت سیال به جلو و عقب حرکت می‌کند. با اندازه‌گیری جابجایی پیستون، حجم سیال عبوری محاسبه می‌شود.

فلومترهای دیافراگمی:

شاملیک دیافراگم انعطاف‌پذیر هستند که با تغییر فشار سیال، به سمت بالا و پایین می روند. با اندازه‌گیری جابجایی دیافراگم، امکان محاسبه حجم سیال عبوری فراهم می شود.

فلومترهای سرعت :

با اندازه‌گیری سرعت سیال و مساحت مقطع لوله، دبی را محاسبه می‌کنند.

فلومترهای توربینی:

این فلومترها دارای یک توربین کوچک هستند که با عبور سیال به چرخش در می‌آید. با شمارش تعداد دورهای توربین، سرعت سیال و در نتیجه دبی محاسبه می‌شود.

فلومترهای الکترومغناطیسی:

برای سیالات هادی الکتریکی استفاده می‌شوند. با ایجاد یک میدان مغناطیسی در لوله و اندازه‌گیری ولتاژ القایی ناشی از حرکت سیال، سرعت سیال و در نتیجه دبی محاسبه می گردد.

فلومترهای اولتراسونیک:

با ارسال امواج صوتی به داخل سیال و اندازه‌گیری زمان رفت و برگشت آن‌ها، سرعت سیال را محاسبه می‌کنند.

فلومترهای ورتکس:

با ایجاد گردابه‌های منظم در پشت یک مانع در مسیر جریان، سرعت سیال را اندازه‌گیری می‌کنند.

فلومترهای ونتوری:

با ایجاد یک گلوگاه در مسیر جریان، باعث کاهش فشار و افزایش سرعت سیال می‌شوند. با اندازه‌گیری اختلاف فشار بین قبل و بعد از گلوگاه، دبی محاسبه خواهد شد.

 

عملکرد فلومترها به چه شکل است؟ چگونه کار می کنند؟

فلومترها برای اندازه‌گیری جریان سیال (مایع یا گاز) در یک سیستم طراحی شده‌اند و بر اساس اصول مختلف فیزیکی و مکانیکی کار می‌کنند. نحوه عملکرد فلومترها بستگی به نوع آنها دارد. در زیر، توضیحاتی در مورد نحوه عملکرد انواع مختلف فلومترها آورده شده است:

1.فلومترهای مکانیکی

چرخ‌دنده‌ای: سیال وارد محفظه‌ای که دارای چرخ‌دنده‌های داخلی است، می‌شود. چرخش سیال باعث می گردد که چرخ‌دنده‌ها بچرخند. تعداد چرخش‌های چرخ‌دنده‌ها به میزان جریان سیال متناسب است. تعداد چرخش‌های چرخ‌دنده‌ها ثبت می‌شود و از این طریق نرخ جریان محاسبه خواهد شد.

پیستونی: سیال وارد محفظه‌ای می‌شود که در آن پیستون‌های متحرک وجود دارد. حرکت پیستون‌ها با جریان سیال هماهنگ است. حرکت پیستون‌ها به یک شمارشگر منتقل می‌شود و نرخ جریان بر اساس تعداد حرکت‌های پیستون‌ها محاسبه می‌شود.

توربینی :سیال از طریق یک روتور توربینی می‌گذرد و باعث چرخش توربین می‌شود. سرعت چرخش توربین با سرعت جریان سیال متناسب است. سرعت چرخش توربین به یک سنسور منتقل می‌شود و نرخ جریان بر اساس این سرعت اندازه گیری خواهد شد.

2. فلومترهای الکتریکی و دیجیتال

الکترومغناطیسی : فلومتر الکترومغناطیسی از اصول فارادی برای اندازه‌گیری استفاده می‌کند. سیال عبوری از میدان مغناطیسی تولید شده توسط کویل‌های الکترومغناطیسی عبور می‌کند و جریان سیال باعث تولید ولتاژ الکتریکی می‌شود.

ولتاژ تولید شده با نرخ جریان سیال متناسب بوده و به یک سیستم پردازش داده دیجیتال منتقل می‌شود که نرخ جریان را محاسبه و نمایش می‌دهد.

اولتراسونیک : فلومتر اولتراسونیک از امواج صوتی با فرکانس بالا برای اندازه‌گیری استفاده می‌کند. امواج اولتراسونیک به‌طور مستقیم از طریق سیال ارسال شده و زمان عبور آنها از سیال اندازه‌گیری می‌شود. تغییرات در زمان عبور امواج اولتراسونیک به نرخ جریان تبدیل می‌شود. روش‌های مختلفی مانند “زمان عبور” و “پرتو متقاطع” برای اندازه‌گیری مورد استفاده قرار می گیرند.

ماسی: فلومترهای جرمی (ماسی) به‌طور مستقیم جریان جرم سیال را اندازه‌گیری می‌کنند. یکی از تکنولوژی‌های متداول در این دسته، اصول کورولیس است که تغییرات در ارتعاشات لوله‌ها به دلیل جریان سیال را اندازه‌گیری می‌کند.

تغییرات در ارتعاشات یا دما به نرخ جریان جرم تبدیل می‌شود.

3. فلومترهای دیگر

گلابی : فلومتر گلابی شامل لوله‌ای است که در آن یک شناور (گلابی) در حال بالا و پایین رفتن است. سیال جریان به لوله باعث حرکت شناور می‌شود. موقعیت شناور در لوله به نرخ جریان هماهنگ است و معمولاً روی مقیاس مدرج نمایش داده می‌شود.

دبی سنج : سیال عبوری از روی یک جسم ثابت باعث ایجاد وورتکس‌ها (گرداب‌های کوچکی) در پشت جسم می‌شود.: نرخ ایجاد این وورتکس‌ها به نرخ جریان هماهنگ بوده و با استفاده از سنسورهای ویژه‌ای اندازه‌گیری می‌شود.

نکته: فلومترها با استفاده از اصول مختلف فیزیکی و مکانیکی برای اندازه‌گیری جریان سیال عمل می‌کنند. انتخاب نوع فلومتر به نیازهای خاص اندازه‌گیری، نوع سیال، و شرایط عملیاتی وابسته است. فلومترهای مکانیکی بر اساس حرکت اجزای مکانیکی عمل می‌کنند، در حالی که فلومترهای الکتریکی و دیجیتال از اصول فیزیکی و الکترونیکی برای اندازه‌گیری دقیق‌تر و پردازش داده‌ها بهره می برند.

پیشنهاد ویژه: لیتر شمار دیجیتالی

فلومتر مناسب کدام است؟

انتخاب فلومتر مناسب برای اندازه‌گیری دقیق جریان سیالات، یکی از تصمیمات مهم در فرآیندهای صنعتی است. انتخاب نادرست فلومتر به خطاهای اندازه‌گیری، کاهش راندمان و افزایش هزینه‌ها منجر خواهد شد. برای انتخاب فلومتر مناسب، باید عوامل زیر را در نظر بگیرید:

نوع سیال: ویسکوزیته، دما، هدایت الکتریکی، وجود ذرات جامد و …

دبی جریان: حداقل و حداکثر دبی مورد انتظار

دقت مورد نیاز: میزان دقت مورد نیاز برای اندازه‌گیری

شرایط محیطی: دما، فشار، ارتعاشات و …

فشار کاری: فشار سیال در سیستم

اندازه لوله

هزینه

خروجی مورد نیاز: آنالوگ یا دیجیتال، پروتکل ارتباطی

نصب و نگهداری: سهولت نصب و نگهداری

 

پرفروش‌ترین برندهای تولید کننده فلومتر؟

در بازار فلومترها، چندین برند معتبر وجود دارد که به دلیل کیفیت، دقت، و خدمات پس از فروش خوب خود، شناخته شده و پرفروش هستند. انتخاب برند مناسب به نیازهای خاص شما و نوع فلومتر مورد نظر، مرتبط است. تعدادی از پرفروش‌ترین و معتبرترین برندهای فلومتر عبارتند از:

 

• Emerson

Emerson  یکی از برندهای پیشرو در زمینه تجهیزات اندازه‌گیری است و برند Rosemount زیرمجموعه آن شناخته می‌شود. فلومترهای این برند شامل مدل‌های الکترومغناطیسی، اولتراسونیک، و جرمی می‌باشند.

مزایا: دقت بالا، قابلیت‌های پیشرفته، مناسب برای صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، شیمیایی، و آب و فاضلاب.

• Siemens

تولیدکننده‌ای شناخته شده در زمینه تکنولوژی و تجهیزات صنعتی است که فلومترهای متنوعی از جمله الکترومغناطیسی، اولتراسونیک، و توربینی ارائه می‌دهد.

مزایا: تکنولوژی پیشرفته، دوام بالا، خدمات پس از فروش خوب، مناسب برای صنایع مختلف.

• Endress+Hauser

به عنوان تولیدکننده‌ای معتبر در زمینه تجهیزات اندازه‌گیری، انواع فلومترهای الکترومغناطیسی، اولتراسونیک، و پیستونی را عرضه می کند.

مزایا: دقت بالا، تکنولوژی مدرن، مناسب برای طیف وسیعی از صنایع.

• KROHNE

تخصص زیادی در تولید فلومترهای الکترومغناطیسی، پیستونی و اولتراسونیک دارد و به دلیل دقت و کیفیت بالا معروف شده است.

مزایا: کیفیت و دقت بالا، فناوری‌های نوآورانه، مناسب برای صنایع مختلف از جمله نفت و گاز و شیمیایی.

• Honeywell

برند معتبری در زمینه تجهیزات اندازه‌گیری است که با عرضه انواع فلومترهایی توربینی، پیستونی، و جرمی حرفی برای کفتن دارد.

مزایا: فناوری قدرتمند، دقت بالا، خدمات پس از فروش خوب.

• Badger Meter

ارائه‌دهنده فلومترهای توربینی، پیستونی، و الکترومغناطیسی است و به دلیل کیفیت و دوام بالای محصولاتش محبوبیت دارد.

مزایا: طراحی مقاوم، کاربرد گسترده در صنایع آب و فاضلاب و نفت و گاز.

• Yokogawa

تولیدکننده معتبر در ساخت فلومترهای الکترومغناطیسی، اولتراسونیک و جرمی به شمار می رود و به جهت  دقت و تکنولوژی پیشرفته جایگاه بالایی به دست آورده است.

مزایا: دقت بسیار زیاد، مناسب برای صنایع شیمیایی و پتروشیمی.

• Flowtech

انواع فلومترهای توربینی، پیستونی، و اولتراسونیک را تولید می کند و به خاطر محصولات با کیفیت و مقرون به صرفه خود، معروف است.

مزایا: هزینه‌های رقابتی، دقت خوب، مناسب برای کاربردهای عمومی.

 

پیشنهاد مطالعه: لیتر شمار مکانیکی چیست؟|مقایسه آن با لیتر شمار الکتریکی

 

سخن پایانی

فلومترها دستگاه‌هایی هستند که برای اندازه‌گیری دبی (میزان حجم سیالی که در واحد زمان از یک مقطع عبور می‌کند) استفاده می‌شوند. این دستگاه‌ها در صنایع مختلفی همچون نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع غذایی و دارویی کاربرد گسترده‌ای دارند.

 

سوالات متداول

1. قیمت فلومترها به چه عوامل بستگی دارد؟

قیمت این محصولات به طور قابل توجهی بسته به نوع فلومتر، برند، ویژگی‌ها و مشخصات آن متغیراست.

2. مهم ترین مزایای فلومترهای تولید شده توسط برند Siemens چیست؟

دارای دقت بالا و کیفیت عالی ساخت هستند.

3. عملکرد فلومترها بر چه اساسی انجام می گیرد؟

بر اساس اصول مختلف فیزیکی و مکانیکی کار می‌کنند.